Temper en Deliveroo, twee bedrijven die de laatste tijd veel in het nieuws zijn met betrekking tot niet hun dienstverlening, maar de manier waarop. Ze maken gebruik van ZZP’ers waarbij twijfel is ontstaan over de gezagsverhouding (en daarmee de arbeidsrelatie) tussen hen. Hoog tijd om eens in te zoomen op hoe verschillende arbeidsrelaties in elkaar zitten!
Om je een beetje op weg te helpen neemt Lex je mee in wat een goede arbeidsrelatie inhoudt, wat er gebeurt als een arbeidsrelatie niet zo goed uitpakt als in eerste instantie gepland en hoe een ongewenst vermoeden van arbeidsovereenkomst kan ontstaan (iets met fictief dienstverband).
Bij het aangaan van een arbeidsrelatie wordt een arbeidsovereenkomst opgesteld. Hierin worden allerlei zaken vastgelegd, zoals de werkzaamheden van de werknemer, het loon, de duur van de arbeidsrelatie en de vakantiedagen. Maar buiten wat op papier is vastgelegd verwachten zowel de werkgever als de werknemer vaak veel meer van elkaar. Van een werknemer wordt bijvoorbeeld verwacht dat zij hun opleidingsvaardigheden, tijd, inzet en een gemotiveerde werkhouding ter beschikking van de werkgever stellen, die in ruil daarvoor een goed salaris, waardering, leuke collega’s, genoeg vrije tijd en zekerheid teruggeeft (hopelijk). Als zowel werkgever en werknemer krijgen wat ze verwachten, is de arbeidsrelatie meestal goed.
Net als relaties tussen mensen, gaan niet alle arbeidsrelaties van een leien dakje. Wanneer er genoeg wrijving ontstaat tussen werkgever en werknemer spreekt men van een verstoorde arbeidsrelatie. Dit is op zich geen ramp als dit snel en correct aangepakt wordt, maar kan uitmonden in een vervelend probleem.
Werknemers die zich bijvoorbeeld niet gewaardeerd voelen, op hun tenen lopen of teveel blootstaan aan (tijds)druk, kunnen door de stress die dat met zich meebrengt hun werk minder goed uitvoeren en zelfs een burn-out krijgen. Dit heeft weer impact op de productiviteit van het bedrijf en brengt ziektekosten met zich mee.
Als de arbeidsrelatie langdurig verstoord is, kan dat leiden tot ontbinding van de arbeidsrelatie. Dat kost de werkgever vaak ook geld of het gaat ten koste van het inkomen van de werknemer. Ook de juridische procedure die hieraan vast zit heeft vaak een behoorlijk prijskaartje.
Zoals eerder al aangegeven is er sprake van een arbeidsrelatie wanneer een arbeidsovereenkomst getekend is. Echter, wanneer je geen arbeidsovereenkomst hebt getekend is het toch nog mogelijk om in een arbeidsrelatie verstrengeld te raken zonder dat dit je bedoeling is. Dit heet een Rechtsvermoeden van Arbeidsovereenkomst en komt voor wanneer je een bepaalde hoeveelheid werk verricht voor een bedrijf zonder dat er een arbeidsovereenkomst ondertekend is.
Wanneer een werknemer gedurende tenminste drie maanden wekelijks dan wel gedurende minstens 20 uur per maand heeft gewerkt, wordt aangenomen dat de werknemer op basis van een arbeidsovereenkomst heeft gewerkt (rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst). Dit kan voor zowel werkgever als werknemer vervelende gevolgen met zich meebrengen. Een oproepkracht kan op deze manier bijvoorbeeld (ongewenst) een arbeidsovereenkomst afdwingen en daarmee de werkgever voor het blok zetten.
Een ander element, en misschien wel het meest belangrijke, voor het bepalen van wel of geen arbeidsovereenkomst, is de gezagsverhouding. Dat is nou ook net het punt waar eerdergenoemde bedrijven het moeilijk hebben om hard te maken dat er geen sprake is van een fictief dienstverband. In beginsel is een gezagsverhouding aanwezig wanneer de werknemers verplicht is om bepaalde aanwijzingen van de werkgever op te volgen en hij of zij moet werken op vooraf overeengekomen tijden. Het ‘grappige’ hieraan is dat voor het aanwezig zijn van een dergelijke verhouding het niet noodzakelijk is dat deze aanwijzingen en instructies ook echt worden gegeven, de mogelijkheid tot is al voldoende.
Om dit soort narigheid te voorkomen heeft Lex de Overeenkomst van Opdracht aan voor wanneer ZZP’ers langere tijd werk verrichten voor een bedrijf of als jij ZZP’ers inhuurt. Hiermee wordt een arbeidsovereenkomst uitgesloten op grond van het BW.
Als ondernemer ben je continu op zoek naar manieren om je bedrijf te innoveren, er is immers altijd ruimte voor verbetering. Maar alleen een probleem
In de dynamische wereld van het ondernemen zijn er verschillende vormen waarin bedrijven kunnen opereren. Het kiezen van de juiste ondernemingsvorm is van cruciaal belang
