Het is je misschien al wel opgevallen, veel grondstoffen en (bouw)materialen zijn flink duurder geworden. Dit is natuurlijk niet alleen vervelend voor je portemonnee maar kan ook overeenkomsten beïnvloeden, welke partij moet het risico hiervan dragen bijvoorbeeld. Lex legt het je allemaal graag even uit!
Om deze vraag te kunnen beantwoorden moet er eerst beoordeeld worden wat partijen onderling op dit punt hebben afgesproken in hun overeenkomst. In de algemene voorwaarden kan er bijvoorbeeld staan dat de leverancier de mogelijkheid heeft om de prijzen eenzijdig te verhogen. In dat geval zou de leverancier een stijging van zijn kosten in principe door kunnen berekenen aan de afnemer. Ook kunnen partijen vaste prijzen hebben afgesproken, waardoor de leverancier de prijsstijgingen juist niet aan zijn afnemer kan doorberekenen.
Dit klinkt natuurlijk wel heel makkelijk. Daar hebben we geen blog voor nodig. Toch kan het voorkomen dat het niet zo vanzelfsprekend is, er zijn namelijk een aantal uitzonderingen. Lex geeft je een aantal voorbeelden!
Het zou kunnen zijn dat artikel 258 van boek 6 van het Burgerlijk Wetboek (6:258 BW) in sommige gevallen roet in het eten gooit. Dit artikel kan een wijzigings- of ontbindingsmogelijkheid creëren bij de rechter als er zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Indien de levering van de grondstoffen zeer lastig is, maar niet onmogelijk is geworden, kan de leverancier een beroep doen op deze onvoorziene omstandigheden. Op grond van dit artikel zou de leverancier de rechter kunnen vorderen de overeenkomst te wijzigen of te ontbinden. Ook zou de afnemer met een beroep op datzelfde artikel de rechter kunnen vorderen de overeenkomst te wijzigen, omdat de door de leverancier op grond van de overeenkomst doorberekende prijsstijgingen voor hem onvoorzien zijn.
Er moet natuurlijk wel bewezen kunnen worden dat het echt onvoorzien was, en dat er daadwerkelijk (financieel) nadeel ontstond.
Door de prijsstijgingen van grondstoffen en (bouw)materialen worden veel bouwprojecten geraakt. In de bouw wordt veel back-to-back gecontracteerd. Dat houdt het volgende in: een opdrachtgever contracteert veelal met een hoofdaannemer, de hoofdaannemer vervolgens met onderaannemers, die op hun beurt weer contracteren met leveranciers.
In de bouw wordt vaak gebruik gemaakt van de uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en van technische installatiewerken (UAV), waardoor tussen partijen in beginsel bepaalde afspraken over kostenverhogende omstandigheden bestaan. Omdat in deze aannemingsovereenkomsten geen specifieke regels staan voor prijsstijgingen, kent de wet artikel 753 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (7:753 BW). Dit artikel bepaalt dat een aannemer bij de rechter mag vorderen om de prijs aan te passen, indien er sprake is van kostenverhogende omstandigheden, als dit van tevoren niet bekend was. Evenals bij een beroep op onvoorziene omstandigheden zal de aannemer voor toepassing van dit artikel met goede argumenten moeten komen. Hij zal moeten onderbouwen waarom hij in dit specifieke geval geen rekening behoefde te houden met de kostenverhogende omstandigheden én meer concreet waaruit de kostenverhogende omstandigheden dan bestaan en welk nadeel hij daardoor lijdt.
Wanneer een leverancier vanwege de hoge prijsstijgingen de grondstoffen niet meer wilt inkopen of financieel gezien niet meer kan inkopen, kan dit kan dit er voor zorgen dat hij de klant niet meer kan leveren. In dit geval zijn er een aantal mogelijkheden hoe de leverancier de overeenkomst met de afnemer kan ontbinden:
De leverancier kan de rechter vorderen de overeenkomst met zijn afnemer te ontbinden op grond van onvoorziene omstandigheden, zoals al eerder besproken.
Wanneer de leverancier daadwerkelijk in de situatie terechtkomt dat hij niet meer na kan komen, zou de leverancier kunnen proberen een beroep te doen op overmacht. Een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst mag niet aan de schuldenaar kunnen worden toegerekend.
Alhoewel de leverancier zelf in de meeste gevallen niet zoveel zal kunnen doen aan de prijsstijgingen, is het de vraag of dit voldoende is om een beroep op overmacht te laten slagen. De belemmering van de nakoming moet namelijk om de prestatie zelf gaan, die moet verhinderd zijn. In het geval van gestegen grondstofprijzen kan een leverancier nog wel grondstoffen leveren, maar wordt het voor hem vooral veel lastiger om tegen de overeengekomen prijzen te leveren.
De gestegen prijzen van grondstoffen en (bouw)materialen kunnen veel invloed hebben op reeds gesloten overeenkomsten. Welke partij uiteindelijk het risico moet dragen is afhankelijk van de omstandigheden. Bij het doen van een beroep op ontbinding zitten strenge regels en een grote bewijslast dus het zal erg lastig zijn om te kunnen bewijzen dat er sprake is van overmacht of dat er onvoorziene omstandigheden zijn.
Het hebben van goede afspraken is dus des te belangrijker zodat je dit soort dingen kunt voorkomen! De belangrijkste risico’s voor jouw onderneming vermijden? 👉🏻
Als ondernemer ben je continu op zoek naar manieren om je bedrijf te innoveren, er is immers altijd ruimte voor verbetering. Maar alleen een probleem
In de dynamische wereld van het ondernemen zijn er verschillende vormen waarin bedrijven kunnen opereren. Het kiezen van de juiste ondernemingsvorm is van cruciaal belang
