Scholingsplicht
De werkgever heeft een scholingsplicht heeft tegenover de werknemer wanneer dat noodzakelijk is voor de uitoefening van zijn werkzaamheden/functie. Hierbij geldt ook dat er geen goede reden bestaat voor het opzeggen van de arbeidsovereenkomst als de werknemer door werkgever niet in staat is gesteld om door scholing zich te kunnen kwalificeren voor een andere passende functie, of om zijn functioneren te kunnen verbeteren. ‘In staat stellen’ betekent dat de werkgever dergelijke scholing moet betalen. Deze plicht is een wettelijk voorbeeld van goed werkgeverschap.

Studiekostenbeding
Doorgaans wordt een studiekostenbeding gesloten om af te spreken dat de werknemer de studie- of scholingskosten – of een percentage hiervan – terugbetaalt indien hij voortijdig uit dienst gaat.

Uit de rechtspraak vloeien een aantal voorwaarden waaraan een geldig studiekostenbeding moet voldoen:

• het moet de periode vaststellen waarin de werkgever acht profijt te hebben van de verworven kennis en vaardigheden die de werknemer tijdens deze studie opdoet;
• het moet bepalen dat de werknemer, indien het dienstverband tijdens of na afloop van de studie periode eindigt, de studiekosten over die periode moet worden terugbetaald;
• het moet een regeling bevatten dat de terugbetalingsverplichting vermindert naarmate het dienstverband langer voortduurt.

Verplichte studie of scholing
Op basis van een Europese richtlijn wordt per 1 augustus 2022 de Nederlandse wet gewijzigd. Er zullen dan aanvullende regels gaan gelden voor scholing waardoor het opnemen van een studiekostenbeding niet altijd meer is toegestaan.

• In de wet wordt namelijk opgenomen dat indien de werkgever verplicht is om op basis van de wet of cao scholing aan te bieden, dan:
• moet de werkgever scholing kosteloos aanbieden, waarbij hij alle kosten zoals reiskosten, examengelden, boeken en ander studiemateriaal moet vergoeden;
• wordt studietijd gezien als arbeidstijd; en
• moet studietijd zoveel mogelijk onder werktijd worden gepland.

Wanneer er dus sprake is van een verplichte studie of scholing mag jij als werkgever geen studiekostenbeding opnemen waarbij de werknemer bij een einde van het dienstverband studie- en scholingskosten terug moet betalen. Dat geldt voor nieuwe, maar ook voor bestaande studiekostenbedingen. Dit is alleen nog maar toegestaan bij niet-verplichte scholing voor de betreffende functie van de werknemer.

Vóór 1 augustus 2022 moet de Nederlandse wetgeving zijn aangepast aan de Europese richtlijn. Op basis van deze richtlijn vinden er nog een aantal andere wetswijzigingen plaats in het arbeidsrecht. Wil jij weten waar deze wijzigingen over gaan en wat deze precies inhouden? Lex heeft hierover een blog geschreven: Wijzigingen in het arbeidsrecht: studie- en scholingskosten het verbieden van nevenwerkzaamheden.